Nike’ın Geleceğe Hediyesi “Move To Zero”

Küresel ısınmanın etkilerinin yoğun şekilde hissedildiği günümüzde yaşamın devamı için zorunlu olan doğal kaynaklar; hava, su ve toprak alarm veriyor. Dünyanın bir geleceği olabilmesi için somut adımlara ihtiyaç var. Karbon salımı kontrol altına alınmazsa ve atıkların geri dönüştürülmesi sağlanamazsa dünyanın geleceği pek parlak görünmüyor. Nike bu sorunun çözümünde sporun geleceğini kurtarmak üzere başlattığı sıfır atık kampanyası ile yer almayı hedefliyor. Dünyayı en çok kirleten endüstrilerden biri 1,5 Trilyon Dolar hacmiyle hazır giyim endüstrisi. Karmaşık yapıdaki tedarik zincirinin tamamı dünyadaki karbon emisyonunun yaklaşık onda birini yaratıyor.  Üretim esnasında havaya, suya ve toprağa karışan zehirli kimyasallar ise tüm dünyadaki kirliliğin neredeyse %25’ini oluşturuyor. İklim değişikliğinin yarattığı yıkımı yavaşlatmak ve zararın önüne geçmek için global spor giyim devi Nike’ın etkili çözüm metotları var.  

Kurumsal Sosyal Sorumluluk

Öncelikle kurumsal sosyal sorumluluk başlığında mevcut fabrikalarındaki çalışma şartlarını iyileştiren marka, kendine özel bir skor tablosu kullanıyor. 90’larda üretim yerlerindeki kötü çalışma koşulları nedeniyle yoğun eleştiriler aldığından, kötü imajını silmek için oldukça kapsamlı projeler hazırlamış. Sağlık, güvenlik ve çevre anlamında şeffaf değerlendirmeler yaparak kendini puanlıyor ve tüm fabrikalarına en iyi dereceyi vermek için çalışıyor.

Sürdürülebilir Üretim Modeli

Tüm dünyada global giyim firmalarının yavaş yavaş geçtiği sürdürülebilir üretim şekli, Nike tarafından uzun süre önce benimsenen bir model. Ürünlerinin en az %75’inde geri dönüştürülmüş malzemeler kullanılıyor. Karbon izini sıfıra indirmek ve çevreye minimum zarar vererek hareket etmek için son derece detaylı planlardan yararlanılıyor. Daha az suya ihtiyaç duyulan, geri dönüştürülebilen malzemeler kullanmak markanın öncelikli tercihi. Nike, üretim kapasitesini arttırırken dünyaya etkisini en aza indirmek için özel adımlar atıyor. Malzemeler ayrıntılı süreçlere tabi tutularak tedarik ediliyor, işleniyor ve üretime giriyor. Çevreye etkisi düşük ve minimum atık bırakan malzemeler tercih ediliyor. Üretimin büyük kısmı ise geri dönüştürülmüş materyallerden oluşuyor. Nike’ın sürdürülebilir malzemelerinin listesi şöyle:

Nike Flyknit

Geri dönüştürülmüş plastik şişelerden üretilen malzeme, ayakkabıların üst kısımlarında kullanılıyor. %60 daha az atık sağlayan kumaş, bir ayakkabıyı kapladığında yaklaşık 6 adet plastik şişeyi geri dönüştürüyor. 

Nike Flyleather

Flyleather, gerçek deri ve sentetik derinin birleşiminden oluşuyor. Özellikleriyle orijinal deriyi andıran malzeme, gerçek deriye göre çok daha az atık ve daha az çevresel etki yaratıyor.

Nike Air

2008 yılından beri Nike Air tabanların en az %50’lik bölümü geri dönüştürülmüş malzemeden üretilmekte. 2020 yılı itibariyle Kuzey Amerika’daki AirMI tesisleri %100 yenilenebilir rüzgar enerjisiyle çalıştırılıyor.

Geri Dönüştürülmüş Polyester

Nike’ın polyester iplikleri, yıkanıp temizlenmiş plastik şişelerin parçalara ayrılması ve işlenmesi ile oluşuyor. Yılda ortalama 1 milyar plastik şişe çöplerden geri kazandırılıyor.

Sürdürülebilir Pamuk

2020 itibariyle Nike’ın kullandığı pamukların tamamı ya organik, ya geri dönüştürülmüş ya da İyi Pamuk Girişimi aracılığıyla elde edilmiş İyi Pamuk statüsünde. Marka yılda yaklaşık 700 bin ton pamuğu geri dönüştürüyor. Üretimde ise toprağa zarar vermeden, pestisit ve sentetik gübre kullanmadan ve işçi ile çiftçi haklarına saygı duyarak hareket ediyor.

Geri Dönüştürülmüş Naylon

Halılar, kullanılmış balık ağları gibi çeşitli materyallerden üretilen geri dönüştürülmüş naylon iplikler, yeni naylon ipliklere göre karbon emisyonunu %50 düşürüyor.  

Nike Grind

Nike Grind, israfı azaltmak ve kullanılabilen her şeyi dönüştürerek tekrar kullanmak için var. 1992 yılından beri faaliyette olan sistemde bugüne kadar 58 bin ton malzeme geri dönüştürülmüş. Ömrü dolan ayakkabılar, üretimden artan tekstil artıkları ve kullanılmayan malzemeler uygun şekilde dönüştürülüp tekrar kullanılıyor. 

Nike çevreci üretim prensiplerini dört maddeyle açıklıyor:

-Karbon izini azaltmayı hedefliyor

-Atıkları yeni ürünler yaratarak elimine etmeyi planlıyor

-Su kirliliğini ve temiz su kullanımını azaltacak süreçlere odaklanıyor

-Çevreye etkisi düşük olan temiz kimyasallar kullanmaya yönelmiş durumda

Markanın, iklim değişikliğinin etkilerini beş spor branşı üzerinden anlattığı raporunda 2020 yılı sıcaklık beklentileri 1990 yılına göre %40 ila %70 artıyor. Raporda futbol, koşu, tenis, snowboard ve Amerikan futbolu sporcularının küresel ısınmayla ilgili yorumlarına da yer veriliyor. Nike, basitçe eğer bir gezegen olmazsa spor da olmaz mantığı ile hareket ediyor.

Üretim sürecini titizlikle yürüten spor devinin sürdürülebilirlik prensipleri ürün paketlemede de geçerli. Pandemi döneminde satışlarının %30’u online olan marka, paketleme için kullandığı ürünlerini de geri dönüştürülebilir özellikte üretmeye başladı.

2025 hedef raporunda sürdürülebilirlik adımlarını büyüten Nike, sosyal sorumluluk bilincini de genişletiyor.

Nike’ın Sürdürülebilir Ürünleri

Tüm tasarım detayları ve ürün paketi dahil olmak üzere geri dönüştürülmüş malzemeden üretilen Space Hippie, Nike’ın en çevreci ürünü. En az %25 geri dönüştürülmüş malzeme ile üretilen Cosmic Unity ayakkabılar ise bir diğer “Move to Zero” adımı. Nike Grind tabanı olan Air ürünleri de yine sürdürülebilir özelliğe sahip. Yukarıda da belirtildiği gibi, bugün Nike ayakkabıların ve giyim koleksiyonunun en az %75’inde geri dönüştürülmüş ürünler kullanılmakta.

Kaynaklar: 

https://news.nike.com/news/sustainable-innovation-air-bag-manufacture,. 

https://www.nikecirculardesign.com/circular-packaging, 

https://www.vogue.co.uk/news/article/nike-move-to-zero-sustainability, 

https://purpose.nike.com/climate-and-sport/#running, 

https://www.nikegrind.com/materials/, 

https://news.nike.com/news/space-hippie, 

https://www.statista.com/topics/5091/apparel-market-worldwide